دختری از جنس نور
حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) فرزند حضرت موسی بن جعفر امام هفتم شیعیان میباشد. مادر گرامی حضرت معصومه «نجمه» مادر امام رضا (علیهالسّلام) میباشد؛ نجمه از بانوان با فضیلت و از اسوههای تقوا و شرافت بود.
حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) بعد از پدر، تحت کفالت برادرش حضرت امام رضا (علیهالسلام) قرار گرفت.
ولادت
درباره زمان تولد و وفات فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) آنچه مسلم است این است که زمان تولد آن حضرت پیش از سال۱۷۹ هجری بوده است زیرا پدرشان امام موسی کاظم از سال ۱۷۹ تا پایان عمر در زندان هارون الرشید بودند.
پس تاریخ ولادت آن حضرت بهطور دقیق مشخص نیست ولی طبق اسناد به دست آمده ولادت آن حضرت را در مدینه در سال ۱۷۳ نقل میکنند. روز تولد حضرت هم در منابع متقدم ذکر نشده است و بعدا در کتب متاخر ۱ ول ذی القعده را تولد حضرت مطرح کردند.
دوران کودکی
با گذشت ایام، حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) هم دوران خردسالی را پشت سر گذاشت و در این سالها محل رشد آن حضرت خاندانی از علم و معرفت بود. ولی بیش از ده بهار از عمرش نگذشته بود که پدرش با زهر جفا در زندان هارون به شهادت رسید. در این ایام، تنها مایه تسلی او برادرش امام رضا (علیهالسّلام) بود که ناگهان مامون وجود امام هشتم را از کانون خانواده جدا نمود و به اجبار به خراسان جلب کرد و به اقامت اجباری در خراسان وادار نمود و حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) دوری یک ساله فراق برادر را تحمل کرد.
هجرت به ایران
مأمون عباسی در سال ۲۰۱ق حضرت امام رضا (علیهالسلام) را به عنوان ولیعهد خود تعیین نمود. در این هنگام آن حضرت برای بستگان خود در مدینه و خصوص برای حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) نامهای نوشت و آنها را به خراسان دعوت نمود. حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) به مجرد خواندن نامه امام(علیهالسلام) برای دیدار برادر عازم خراسان شد و با گروه بسیاری از امامزادگان و بستگان به سوی خراسان حرکت نمودند.
ورود به ساوه
پس از آنکه حضرت معصومه و همراهیان ایشان به ساوه رسیدند، ماموران حکومتی با آنها درگیر شدند و بسیاری از افراد این قافله را به شهادت رساندند. در همین زمان حضرت معصومه بیمار شد.
برخی از محققان معتقدند که حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) در ساوه، مسموم شد و سپس با حالت بیماری وارد قم شد و برخی بیماری حضرت را در اثر غم و اندوه دانستهاند.
حرکت به سوی قم
هنگامی که خبر ورود حضرت به ساوه و خبر بیماری او به آل سعد (شیعیان عرب اشعری) رسید، آل سعد به اتفاق به استقبال آن حضرت رفته و در میان آنها موسی بن خزرج بن سعد اشعری مهار شتر او را گرفت و او را به شهر قم دعوت نمود. به هنگام ورود به قم محبان اهل بیت استقبال کمنظیری از خواهر امام رضا (علیهالسلام) کردند که در اذهان، استقبال تاریخی مردم نیشابور از امام رضا (علیهالسلام) تداعی میکرد.
در اینجا معلوم نیست که آیا مردم قم از آمدن حضرت فاطمه معصومه (علیهاالسّلام) به ساوه اطلاع یافته و به استقبال آن حضرت رفتهاند و با تجلیل و احترام به قم آوردهاند، یا خود حضرت به طرف قم حرکت کرده است.
طبق نقل کتاب قم، روایت صحیح و درست این است که چون خبر به آل سعد رسید با هم اتفاق کردند که از او درخواست کنند به قم بیاید.
حضور در بیتالنور
پس از ورود حضرت معصومه (سلاماللهعلیهم) به قم در روز ۲۳ ماه ربیع الاول، آن حضرت ۱۷ یا ۱۹ روز ساکن منزل موسی بن خررج بود. و در این مدت با حالت بیماری مشغول عبادت و راز و نیاز با خداوند بود.
حضرت در سرای موسی بن خزرج عبادتگاهی داشت که هماکنون آن مکان مقدس با بنایی با شکوه مشخص و در کنار آن یک مسجد مجلّل و چند حجره وجود دارد که به عنوان مدرسه علمیّه ستّیّه در محلّ میدان میر قم خوانده می شود.
این عبادتگاه را بیتالنور نیز گویند که گواه نورانیت و صفای ممتاز او در ارتباط با خداست.
تلخیص از سایت ویکی فقه
B2n.ir/s58030