نشست “بررسی منشا تاریخی شبهات پیرامون زندگی امام حسن علیه السلام” برگزار شد… با بررسی های تاریخی در می یابیم که امام حسن علیه السلام فرد مقتدری بود ولی اگر حضرت صلح نمی کردند از شیعیان کسی باقی نمی ماند. ایشان با اشاره به عبارت “چه بسیار مشهوری که بی ریشه است.” گفت: برای هر مطلبی باید سند داشت وقتی مطلبی سند نداشته باشد و یا سند آن مخدوش باشد قابل اعتنا نیست.”
استاد این نشست با اشاره به این در زمینه شخصیت امام حسن مجتبی علیه السلام شبهات زیادی وجود دارد، اساسی ترین شبهه درباره این امام همام را بحث “مطلاق” دانست و گفت: آنچه که در برخی از کتب تاریخی و روایی علیه امام حسن مجتبی علیه السلام آمده است این است که ایشان بین ۵۰ تا ۳۰۰ زن را طلاق داده اند.”
وی اولین منشا این شبهه را ” وجود روایات غیر معتبر” مطرح کرد و توصیح داد: ” در سلسله سند روایات مطلاق، دو نفر به نام یحیی بن ابوالعلا و حُمَید بن زیاد وجود دارد که در بحث رجال، این دو نفر واقفی و غیر ثقه هستند که روایات را دچار خدشه می کند که به راحتی نمی توان پذیرفت.”
وی منشا دیگر این شبهه را به “قیام های فراوان، از نسل امام حسن مجتبی علیه السلام” دانست و بیان داشت: در تاریخ قیام های حسنی فراوانی علیه حکومت خلفای وقت ذکر شده است از جمله قیام نفس زکیه و قیام شهید فخ. این قیام ها، مشروعیت حکومت خلفای وقت را زیر سوال می برد و این نظریه وجود دارد که خلفا برای مقابله با این خطر سعی کردند اصل قیام را با خدشه دار کردن چهره امام حسن مجتبی علیه السلام، نادرست جلوه دهند تا از عدم مشروعیت حکومتشان تبرئه شوند.”
این استاد در ادامه، به نکته ای کلامی نیز اشاره کرد و گفت: طلاق امری مکروه می باشد وقتی یک فرد معمولی سعی می کند مکروهی را انجام ندهد امام معصوم که بیشتر از همه عامل به احکام شرعی است چگونه این همه زن را طلاق داده است.”
آقای ساغروانیان در ادامه به شبهه دیگری اشاره کرد و گفت: ” یکی دیگر از تهمت هایی که به امام حسن مجتبی وارد کرده اند این است که در یکی از مفاد صلحنامه با معاویه آمده است: مالیات شهر داراب جرد(داراب) به حسن بن علی برسد. در صورتی که این از شان امام معصوم به دور است زیرا از این بند چنین برداشت می شود که امام خلافت را به بهای مالیات داراب فروخته است.
ایشان در توضیح منشا شبهه مالیات داراب گفت: در مفاد صلحنامه امام حسن علیه السلام اختلاف نظر زیادی وجود دارد که فقط کتاب الفتوح ابن حسن آنها را با دقت آورده است که عبارتست از: “اول: حسن بن علی علیه السلام در صورتی حکومت را به معاویه واگذار می کند که وی برابر کتاب خدا و سنت پیامبر عمل کند. دوم: معاویه از تعیین جانشین خودداری کند. سوم: عموم مردم در هر جا که باشند در امنیت به سر ببرند. چهارم: ناسزاگویی به امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام انجام نشود. پنجم: نسبت به حسن بن علی و حسین بن علی توطئه ای انجام نشود.” بنابراین در بندهای صلحنامه اشاره ای به این نوع مالیات نشده است.
این پژوهشگر تاریخ اسلام ادامه داد: شبهه دیگری که در زمینه امام حسن مجتبی علیه السلام مطرح است زیر سوال بردن صلح ایشان با معاویه است.
وی درباره منشا این شبهه بیان داشت: شاید منشا این شبهه به “چشم و همچشمی سیدهای حسنی و حسینی” برگردد تا از این طریق سیدهای حسینی افتخارات بیشتری برای خود قائل شوند.
وی افزود: با بررسی های تاریخی در می یابیم که امام حسن علیه السلام فرد مقتدری بود ولی اگر حضرت صلح نمی کردند از شیعیان کسی باقی نمی ماند.
ایشان با اشاره به عبارت “چه بسیار مشهوری که بی ریشه است.” گفت: برای هر مطلبی باید سند داشت وقتی مطلبی سند نداشته باشد و یا سند آن مخدوش باشد قابل اعتنا نیست.”
وی توصیه کرد: مردم را عامی و بی سواد بار نیاوریم و مطالبی را به آنها ارائه کنیم که کاملا علمی و دارای سند معتبر است.
گقتنی است این نشست روز یکشنبه همزمان با میلاد با سعادت امام حسن مجتبی علیه السلام در دو قالب حضوری و مجازی برگزار شد.
